‘Deze job is one of a kind. Datgene vinden waarvan je niet wist dat je het miste.’ Leen kwam in 2018 werken op de sociale dienst van Monnikenheide-Spectrum, Sandra al tien jaar eerder. Beiden hadden al een gevarieerd carrièrepad afgewandeld, onder meer in organisaties met verschillende doelgroepen – mensen in armoede, binnenschippers, oudere mensen, thuisloze jongvolwassen. Maar dit, ‘dit is thuiskomen’.
Brug
‘Wij vormen de brug tussen de familie van de cliënten en de voorziening’, steekt Leen van wal. ‘In de praktijk betekent het vaak dat wij in de schoenen van de familie proberen te staan. Daarin zit voor mij onze meerwaarde: wij trachten verbinding te maken met de context van de cliënten, met hun hele ‘verhaal’ waarin hun familie een centrale plaats neemt, en met die context staat of valt hun welzijn.’
Mensen wegwijs maken in het administratieve en budgettaire kluwen is deel van de job en stelt de collega’s – samen met de families – soms voor grote uitdagingen. Toch valt het op hoe weinig die administratieve rompslomp aan bod komt in ons gesprek over hun jobinhoud. De sociale dienst draait niet alleen om paperassen, maar vooral om mensen. ‘We trekken veel tijd uit om mensen goed te leren kennen, van bij het begin’, vervolgt Sandra. ‘Huisbezoeken zijn daar een belangrijk deel van. Het is fijn om mensen te leren kennen in hun omgeving, en om ons er iets bij te kunnen voorstellen als cliënten ‘naar huis’ gaan. Veel families appreciëren het dat wij de moeite doen om tot bij hen te komen.’
Groot respect
Beiden drukken hun grote respect uit voor ouders, zussen en broers of andere mantelzorgers. Leen: ‘Vaak klopt familie bij ons aan nadat ze jaren zoveel van hun liefde en tijd, hun zorg en geduld gegeven hebben.’ Sandra beaamt: ‘Chapeau, echt! We weten hoe zwaar het kan worden en we hebben er dan ook alle begrip voor als het op een bepaald moment niet meer lukt. Kijk, we beseffen dat het hier nooit zo goed zal zijn als thuis. Als je dan woorden van dank krijgt, omdat we samen wel hard onze best doen om het bijnà zo goed te maken als thuis, dan doet dat toch deugd.’
Op de sociale dienst moet je soms ook minder tevreden familieleden opvangen of moeilijke boodschappen brengen? ‘Ja, dat hoort erbij’, zegt Leen. ‘Dat zijn net momenten bij uitstek dat je respect nog meer voelbaar moet zijn, dat je moet putten uit je inlevingsvermogen en dat je alle tijd moet maken die mensen nodig hebben.’ Moeilijke boodschappen gaan bijvoorbeeld over gedragsproblemen of over een voorstel om naar andere een woning te verhuizen, met andere zorg. ‘Op zulke momenten maken we ook als team tijd om samen over een oplossing na te denken, waardoor je je ondersteund voelt. Reacties van mensen kunnen je raken, maar dat overschaduwt de rest niet.’
Samen traject afleggen
‘We begeleiden mensen bij het levenstraject dat hun familielid aflegt, en dat houdt af en toe ook in dat we samen de eindfase ingaan. Dat begint vaak al ruim op voorhand, als een bewoner stilaan met dementie kampt of zijn of haar gezondheid achteruit gaat. En dat kan erg moeilijk worden. Monnikenheide-Spectrum gaat er prat op dat mensen hier zo lang mogelijk blijven, maar soms lukt het echt niet meer omdat bijvoorbeeld de medische verzorging te complex wordt. Maar vaak kunnen we iemand wel tot het eind opvangen, en leven dan mee en begeleiden als het leven afloopt.’
In het juiste licht
En heb je dan eens een moeilijke dag, dan is even langs een woning lopen de beste remedie. ‘Iemand die merkbaar zit te genieten, dat maakt mijn dag goed’, lacht Sandra. ‘Onze gasten spelen nooit toneel, het is zo tof om hen te leren kennen.’ Leen: ‘Het zijn meesters in verwelkomen. Heel ontwapenend. Hier aankomen, bij hen, zet alles steeds in het juiste licht.’