Zie mij doen - Klara Van Es
- Nieuwsbericht
- 05 February 2018
In Monnikenheide kennen we Klara Van Es vooral als die vriendelijke, rustige vrijwilligster die voor ieder een aardig woordje heeft. Dat zij het laatste jaar rondliep met een camera- en een geluidsman maakte voor de bewoners niet uit.
Daar komt binnenkort zeker verandering in met haar documentaire ‘Zie mij doen’. In poëtisch zwart/wit volgt zij gedurende 1 jaar Nadine, Sofie, Sam, Quan, Mathias en Jessica. Zij wonen in Monnikenheide of in een van de huizen in het dorp.
Wie heeft gekeken naar ‘Verdwaald in het Geheugenpaleis’ en ‘Carnotstraat 17’ weet al dat deze documentaire de moeite waard zal zijn. Ik mocht Klara enkele vragen stellen.
Hoe kom je op het idee om een documentaire te maken over Monnikenheide?
Klara: Het idee kwam eigenlijk van Dorian (van der Brempt, toenmalig directeur van deBuren, huis voor cultuur en debat) en Wivina (Demeester, toenmalig penningmeester bij deBuren en medestichtster van vzw Monnikenheide). Zij vonden dat over de specifieke zorg, de natuur en de architectuur van Monnikenheide wel eens een documentaire gemaakt mocht worden. Dorian kende een documentairemaakster en dat was ik.
Ik wilde de vraag overwegen op mijn voorwaarden, nl. dat ik wilde filmen op mijn eigen manier en dus geen promotiefilm ging draaien, dat het onderwerp mij moest raken en dat het zeker geen doorslag werd van de documentaire ‘Verdwaald in het Geheugenpaleis’.
Na kennismaking met Wivina en een gesprek met Johan (Vermeeren, pedagogisch directeur van Monnikenheide) maakte ik kennis met de bewoners van de Violet. Koos Johan deze woning met het oog op de grote zorgvraag van haar bewoners? De meesten hebben een zware mentale handicap, wat het filmen tot een grote uitdaging maakt. Maar na verloop van tijd zag ik echter de mensen en niet de handicap. Laat dat nu net de bedoeling zijn van de film.
Hoe heb je je voorbereid op het filmen?
Klara: Ik ben begonnen met vrijwilligerswerk in januari 2013 met 1 dag per week. Ik heb eerst kennis gemaakt met alle woningen om te kijken wie er woont en hoe de sfeer is in de woning. Gaandeweg heb ik de personages gevonden die ik wou volgen. Zo ben ik gekomen tot 4 woningen, nl. de Violet, de Zonnebloem, Huis aan ’t laar en Huis aan de kerk (later De Bast wegens verhuis van een personage).
Het werk als vrijwilliger was voor mij de methode om de huizen van Monnikenheide te leren kennen en te zoeken naar een thema/invalshoek voor de film en de personages die het thema het best illustreren. Hoewel de film af is, probeer ik nog steeds wekelijks te komen, voor zover mijn agenda dit toelaat. Ik voel echt een band met deze mensen.
Ik heb naast het vrijwilligerswerk ook veel gelezen over emotionele ervaringen bij mensen met een handicap. Zo kwam in het boek ‘Staring: How We Look’ van Rosemarie Garland-Thomson, aan bod hoe om te gaan met ‘staren naar handicap’. In een bepaalde scene in de film vertelt bewoonster Jessica dat ze soms voelt dat mensen haar aanstaren. En dan vat ze het hele gedachtengoed van het boek even fijntjes samen: “ik kijk dan gewoon terug”.
Wat is het thema van de film?
Klara: Emoties en mentale handicap, hoe wij kijken naar mensen met een handicap en de samenhang ertussen. Film is ‘kijken naar’: hoe kijken we naar mensen met een handicap en hoe kijken zij naar ‘ons’? Hoe willen ze dat naar hen wordt gekeken?
Wat me van bij de kennismaking met de mensen in Monnikenheide opviel was het spontane uiten van emoties. Mensen met een verstandelijke beperking zijn heel direct en geven ongefilterd hun emoties weer.
Aanvankelijk kreeg ik wel wat commentaar vanuit de filmwereld dat ik teveel personages ten tonele bracht. Maar ik heb bewust gekozen voor zoveel mensen zodat ik een brede waaier heb van handicaps, van diepverstandelijke handicap tot licht mentale beperking, met veel uitdrukkingen en manieren van emoties tonen, van mimiek tot het bespreken van fundamentele kwesties.
Ik heb aan de begeleider van de ‘weetgroep’ in Monnikenheide gevraagd om met de bewoners en gasten te praten over de 4 basisemoties, blij, bang, boos, bedroefd. Deze gesprekken dienen ook als kapstok voor de film.
Wanneer kan je de film gaan bekijken?
Klara: De film gaat op 28 maart 2018 in wereldpremière en wordt die dag gereleaset in de Belgische bioscoopzalen. De exacte speeldata vind je op de website www.ziemijdoen.be of op de facebookpagina facebook.com/ziemijdoen.
Ik weet dat het voor een documentaire niet voor de hand ligt, maar ik hoop stiekem toch op een kleine bioscoopcarrière voor ‘Zie mij doen’.
Organisaties die de film graag willen vertonen voor hun netwerk en/of medewerkers, kunnen het productiehuis contacteren: celine@timescapes.be.
Nieuws
